Laborantza ekologikoan egindako azken aurrerapenak erakutsi ditugu, gure entseguetara urtero egiten den bisitan

• Gaur ospatu Arkautin ditugun nekazaritza ekologikoko lursailetara urtero egiten den ohiko bisita, labore mota hauek eskaintzen dituzten aukerak nekazaritza sektorera transferitzeko asmoz
• Ekimen hau Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Iraunkortasun eta Ingurumen Sailak 2014tik bultzatutako Ekoizpen Ekologikoa Sustatzeko Planaren barruan dago

Nekazariek eta sektoreko teknikariek gaur bisitatu dituzte gure Arkauteko finkan nekazaritza ekologikoari eskaintzen dizkiogun zazpi laborantza-hektareak, laborantza organikoetan egindako entseguak eta lortutako emaitzak bertatik bertara ezagutzeko. Ekimen hau Ekoizpen Ekologikoa Sustatzeko Planaren (FOPE) lanen esparruan garatu da. Plan hori Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Iraunkortasun eta Ingurumen Sailak gidatzen du, eta NEIKERek eta Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak dinamizatzen dute.

2014an abian jarri zen plan horren helburu orokorra ekoizpen ekologikoa handitzea eta lotutako eraldaketa eta merkaturatze-katea garatzea da. Epe ertain eta luzera lortu beharreko helburuetako batzuk dira operadoreen eta transformadoreen kopurua eta tokiko kontsumoa handitzea, bai eta ekoizpen ekologikoaren azalera eta errentagarritasuna handitzea ere.

Arkauteko lursail esperimentalean aurkeztutako berrikuntzen artean honako hauek nabarmentzen dira: datorren udazkenerako laboreen garapena, aurreko kanpainetako saiakuntzen emaitzetako batzuk eta datorren kanpainarako udazkeneko laborantzako saiakuntzetarako proposamenak.

Zehazki, hazkuntza ekologikoko gari, habin, oloa eta bazkako saiakuntzen emaitzak jakinarazi dituzte. “Egiten ditugun saiakuntzen datuak baloratzen jarraitzen dugu, ekoizpen ekologikoaren sektorearen esku jartzeko”, azaldu du Roberto Ruiz de Arcaute NEIKER-eko teknikariak eta nekazaritza ekologikoan adituak.

Labore ekologikoen pixkanakako hazkundea

Orain arte, Euskadiko ekoizpen ekologikoak garapen mugatua izan du Europako beste eskualde batzuekin alderatuta. Hala ere, gizarteak produktu ekologikoen ekoizpenarekiko eta kontsumoarekiko duen gero eta interes handiagoari eta FOPE sustatzeari esker, labore ekologikoek pixkanaka lur-hektarea gehiago batzen dituzte Euskadin.

Alde horretatik, Kontseiluaren zifren arabera, 2014 eta 2020 artean, nekazaritza ekologikorako bihurketa egin duten ustiategien kopurua 434 izatetik 658 izatera igaro da, eta elaboratzaileak, berriz, 148 izatetik 225 izatera.

Gainera, iaz, Euskadin nekazaritza ekologikoan inskribatutako azalera 6.789 hektareakoa izan zen, hau da, 2014an baino 3.915 hektarea gehiago. Labore motari dagokionez, Kontseiluko iturriek azaldu dutenez, “larreetarako, belardietarako eta bazkarako azaleraren hazkundea nabarmentzen da, baita mahatsondoen eta fruta-arbolen laboreak ere, azken 5 urteetan ia bikoiztu egin baitira”.

Ildo horretan, Bittor Oroz Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza, Arrantza eta Elikagai Politikako sailburuordeak balioetsi egin du sektorea egiten ari den ahalegina nekazaritza ekologikoa benetako alternatiba izan dadin. “Eusko Jaurlaritza oso jakitun da sektoreari ahalegin handia egiten diola nekazaritza ekologikoaren alde egiteko, eta oso positiboki baloratzen dugu ekoizpen mota horretarako azalera handitzeko izan duen inplikazioa”. Orozen arabera, “nekazaritza ekologikoak balio erantsia ematen dio tradizionalari eta gizartearen eskaerei erantzuten die, gero eta gehiago eskatzen baititu mota honetako elikagaiak”. Sailburuordeak azaldu duenez, NEIKEReko lursailetara urtero egiten diren bisitak “garrantzitsuak dira nekazariek nekazaritza estentsiboan egiten diren jarduerak bertatik bertara ezagutzeko eta haien aurrerapenak, zalantzak eta esperientziak partekatzeko”.

Ekoizpen ekologikoaren aldeko apustu sendoa

Duela gutxi, Eusko Jaurlaritzak labore ekologikoen ekoizpena sustatzeko egindako apustu horren barruan, Kontseiluak, Euskadiko ekoizpen ekologikoaren kontrol-agintaritza den aldetik, Arkautiko zentro teknologikoko laborantza ekologikoko zazpi hektarea ikuskatu ditu.

Gainera, Gaunako finkaren laborantza-hektareak ekologiko bihurtzeko prozesua hasi berri dugu. Roberto Ruiz de Arcautek azaldu duenez, “dena ondo badoa, 3 urteko bihurketa-aldiaren ondoren ziurtatu ahal izango da prozesu hori”. Une horretan, NEIKERek finka esperimentalaren ia % 25 izango du erabilera ekologikora ziurtatuta, “From farm to Fork” ekimen europarraren eskakizunekin bat etorriz. Ziurtatutako azalerari esker, labore edo produktu berriak ebaluatzeaz gain, txandakako ibilbideak ere ebaluatu ahal izango dira. Ibilbide horiek funtsezkoak dira nekazaritzako erabilera mota horren arrakastarako, eta klima-aldaketak ezartzen dituen baldintzetara egokitu ahal izango dira.

Gure entsegu ekologikoko eremuetara ateak zabaltzeko jardunaldi horiek urtean bitan egiten ditugu Arkauteko finkan, eta nekazariei aukera ematen diete beren lurretan ekologiko bihurtzeko prozesua egiteko behar duten guztia ikasteko, bai eta sektoreko beste kide batzuekin networkinga egiteko ere.