• NEIKER eta AZTI zentro teknologikoek 3SLEKA proiektua jarri dute abian elikagai jasangarri eta osasungarri berrien garapena sustatzeko, txitxirioa edo babarruna bezalako lekadunetan oinarrituta
•  Eusko Jaurlaritzako Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Sailak koordinatutako ekimena Euskadiko Elikadura Osasungarriaren estrategiaren barruan kokatzen da

Dieta osasungarriagoa eta jasangarriagoa sustatzeko ahalegin bateratu batean, Eusko Jaurlaritzak, Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Sailaren bidez, 3SLEKA proiektua jarri du abian. NEIKER eta AZTI zentro teknologikoek koordinatutako ekimen berritzailearen helburua txitxirioa edo babarruna bezalako lekadunetan oinarritutako elikagai eta osagai berriak garatzea da.

Lekadunak funtsezko pieza gisa azaltzen dira estrategia honetan, proteina, zuntz eta mikronutriente ugari dituztelako. Horregatik, OMEk kontsumoa handitzea gomendatzen du elikadurari lotutako gaixotasunen arriskua murrizteko, horien artean obesitatea eta 2 motako diabetes mellitusa.

Gainera, lekadunen laborantzak lurzoruan nitrogenoa finkatzen laguntzen du, beste elikagai batzuek baino ingurumen inpaktu txikiagoa du eta Europan elikadura burujabetza handiagoa lortzeko bidean aurrera egitea ahalbidetzen du.

Proiektuaren barruan, nekazaritzako elikagaien sektorerako irtenbide teknologikoen garapenean espezializatutako NEIKER zentro teknologikoak helburu espezifiko batzuk landuko ditu, besteak beste:

• Lekadunen ekoizpena modu jasangarrian bultzatzea. Lekadunak ekoizteko ekosistema seguru, jasangarri eta osasungarriagoa bultzatzea, produktu agrokimiko konbentzionalak erabiltzen ez dituen nekazaritzako maneiu estrategietan oinarrituta.
• Landare proteinaren ekoizpena handitzea. Kontsumitzaile eta nekazarientzako ekoizpen sistema bideragarri eta osasungarriak diseinatzea eta inplementatzea, landareetan oinarritutako elikaduraren ingurumen eta ekonomia eskakizunak errespetatuz.
• Izurriteak eraginkortasunez kontrolatzea. Izurriteen kontrolaren eraginkortasuna hobetzea, batez ere bakterioenak, klima aldaketaren ondorioz ugaltzen ari baitira eta uztei nabarmen eragiten baitiete.
• Errentagarritasuna eta bideragarritasuna ziurtatzea. Ekoizpen lehiakorra eta ekonomikoki bideragarria bermatzea, egungo azpiegiturarekin maneiatzeari dagokionez.
• Irtenbide bioteknologikoak garatzea. Ale osasuntsu eta proteina handiko lekadunak ekoizteko irtenbide bioteknologikoak inplementatzea, ingurumen inpaktua murrizteko eta nekazarientzako lehiakortasun ekonomikoa ziurtatzeko.

Proiektua joan den urtarrilean hasi zen eta, hasierako fasean, NEIKER bi saiakuntza egiten ari da Gaunan duen bere finka esperimentalean: bata txitxirioekin eta bestea Arabako babarrun nabarrarekin. Saiakuntza horietan bioestimulatzaileekin ekoizteko hainbat jarraibide tekniko erabiltzen dira lekadunen ekoizpena eta kalitatea optimizatzeko, eta bideragarritasun ekonomikoa eta ingurumen jasangarritasuna ziurtatzeko.

“Lankidetza ikerketa proiektua elikadura jasangarriago eta osasungarriago baterako urrats erabakigarria da, eta elikagaien ekoizpenaren eta osasun publikoaren egungo eta etorkizuneko erronkei aurre egiten jarraitzeko aukera emango digu”, ziurtatu du Ibai Elorza NEIKEReko laborantza estentsiboetako landare ekoizpeneko teknikari eta zentroak ikerketarako izendatu duen arduradunak.