• AZTI eta NEIKER zentro teknologikoek adinekoen beharretara egokitutako irinak, snackak eta zabalgarriak sortu dituzte nutrizio-propietate hobeekin
• Garapenak ingurumena gehiago errespetatzen duen nekazaritza-ekoizpena sustatzen du, ongarriak edo fitosanitarioak saihestuz. Gainera, landare-jatorriko proteina alternatibo osasuntsuak eta irisgarriak eskaintzen ditu
• Lankidetza 3SLEKA proiektuan gauzatu da, Eusko Jaurlaritzako Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Sailak finantzatuta

 

Biztanleriaren pixkanakako zahartzeak hainbat erronka planteatzen ditu, besteak beste, elikadura osasuntsuagoa sustatzeko beharra. Aldi berean, nekazaritzako elikagaien sektorea Europako araudi berrien jomugan dago, laboreetan produktu kimikoen erabilera murriztea eskatzen baitute, irtenbide iraunkorragoak bilatzera behartuz.

Testuinguru horretan, AZTI eta NEIKER zentro teknologikoek beren ezagutza batu dute 3SLEKA ikerketa-proiektuan, adinekoen artean landare-jatorriko proteina alternatiboen kontsumoa sustatzeko eta Europako nekazaritza-araudi zorrotzak betetzeko.

Horretarako, lekaleetan jarri da arreta, proteina, zuntz eta mikronutriente-eduki handiagoak duten elikagaietan. Hauen kontsumoa Osasunaren Mundu Erakundeak gomendatzen du elikadurarekin lotutako gaixotasunen arriskua murrizteko, hala nola obesitatea eta 2. Mailako mellitus diabetesa. Gainera, lurzoruan nitrogenoa finkatzen eta ingurumenean eragin txikiagoa izaten laguntzen du.

Bi eragile horien lanari esker, hiru osagai berri sortu dira, nutrizioa eta zaporea uztartzen dituztenak, garbantzu eta babarrunen soberakinetatik abiatuta garatuak, agrokimikorik gabe landuak, hala nola ongarriak edo fitosanitarioak.

“Nekazaritza-estrategia jasangarriaren bidez, bioestimulatzaileen eta prozesatzeko teknika berritzaileen bidez, irinak, snackak eta nutrizio-propietate hobetuak dituzten zabalgarriak sortu ditugu”, nabarmendu du Clara Talens AZTIko ikertzaile eta proiektuaren arduradunak.

Gainera, produktuak adinekoen beharretara egokituta daude, eta pertsona helduen dieta hobetzen lagun dezakete, animalia-jatorriko proteinen mendekotasuna murriztuz.

Sektorearentzako aukera

Nekazaritzako elikagaien sektorearentzat, ekimen hau aukera bat da tokiko laboreak balorizatzeko, hondakinak murrizteko eta elikagaien trazabilitatea eta segurtasuna hobetzeko.

“Gutxi erabilitako lekaleak aprobetxatzen ditugu, hala nola garbantzuak eta babarrunak, elikagai berritzaileak, osasungarriak eta ingurumena errespetatzen dutenak sortzeko. Elikagaien segurtasuna hobetzea ere lortzen dugu, azken produktuetan hondakin arriskutsurik ez dagoela bermatuz”, gaineratu du Talensek.

3SLEKAn NEIKERen eta AZTIren arteko lankidetzak laboreak hobetzen ditu bioteknologiaren bidez, nekazaritzako inputen erabilera murrizten du, baita emisio kutsatzaileena ere, eta elikagai-katearen barruan sartzen ditu ekonomia zirkularra bultzatuz.

Osagai berriez gain, Eusko Jaurlaritzako Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Sailak finantzatutako ekimenean elkarrekin egindako lanari esker, hondakin fitosanitarioak identifikatzeko eta kontrolatzeko metodologia aurreratuak eta elikagaien egitura eta konposizioa optimizatzeko eredu prediktiboak garatu dira.