Ekonomia zirkularra mahatsen hondakinak pentsuen osagai bihurtzeko

• NEWFEED nazioarteko proiektuan parte hartzen dugu, zeinak esnetarako behi eta ardien elikadurarako alternatiba jasangarriak garatu nahi dituen

Europar Batasuna munduko liderra da ardogintzan, urtean batez beste 167 milioi hektolitroko ekoitzita. Manufaktura etekin horrek, ordea, ingurumenean eta mahastizaintzako eta ardogintzako industriaren kostuetan eragin negatiboa izan dezaketen azpiproduktuak sortzea ere badakar.

Ardo ekoizpenaren kasuan, azpiproduktu ohikoenetako bat mahats mordoen txortenak edo zuztarrak dira, hau da, hasierako lehengaiaren %1,4 eta %7 artean. Hondakinen ehuneko horiek direla-eta, beharrezkoa da azpiproduktu hori ekonomia zirkularraren ikuspegitik berrerabiltzen lagunduko duten irtenbide berritzaileak eta iraunkorrak garatzea.

NEWFEED nazioarteko ekimenaren helburua da upategietan sortutako mahats mordoen txortenak esnetarako behi eta ardientzako elikagai bihurtzea eta horren bideragarritasun tekniko-ekonomikoa kontrastatzea. NEIKERek ekimen horretan parte hartzen du, lau herrialdetako bazkide batzuekin batera, hala nola AZTI, Arabako Nekazaritza eta Abeltzaintzako Batasuna (UAGA), RIERA NADEU eta Animalientzako Elikagai Konposatuen Fabrikatzaileen Espainiako Konfederazioa (CESFAC).

“Gaur egun, mahats mordoen txortenak konpostajearen bidez berrerabiltzen da, kasurik onenean. Hala ere, hondakin hori hausnarkarien pentsuen osagai gisa ere erabil liteke, polifenol ugari dituelako, eta horiek dosi egokietan erabiliz gero, animalia horien ekoizpen eraginkortasuna hobetu daitekeelako “, azaldu du Aser Garciak, NEIKEReko Animalien Ekoizpeneko Saileko ikertzaileak.

Digerigarriago egitea

Hala ere, mahats mordoen txortenen formulazioak muga bat du elikagai gisa: ez da oso digerigarria. Beraz, horrelako azpiproduktuak hausnarkarien elikaduran proportzio handian erabili ahal izateko, mahats mordoen txortenak prozesatu egin behar dira nolabait, digerigarriagoak izan daitezen.

Zentzu horretan, NEWFEED proiektuaren esparruan, NEIKERek hidrolisi entzimatikoaren prozesua optimizatzeko lan egingo du. Prozesu hori entzima batek eragindako erreakzio kimiko katalizatu bat da, eta ura erabiltzen du molekula bat bi zatitan edo gehiagotan hausteko, mahats mordoen txortenak digerigarriago egiteko.

“Proiektuan zehar, hausnarkarien dietan erabili beharreko maila optimoak ere ezarriko ditugu, eta mahats mordoen txortenek hainbat parametrotan duten eragina ebaluatuko dugu, hala nola ekoizpen etekinean, esnearen kalitatean eta jatorri enterikoko metano emisioetan”, gaineratu du NEIKEReko Animalia Ekoizpeneko adituak.

NEWFEED PRIMA programaren parte da, eta Europar Batasunaren Horizonte 2020 programaren laguntza eta finantzaketa du. Haren helburua da nekazaritzako, abeltzaintzako eta elikagaigintzako sistema jasangarria eta eraginkorra garatzen laguntzea, NBEren Garapen Jasangarriko Helburuak lortzen laguntzeko. Ekimena uztailaren 1ean jarri zen martxan, eta 48 hilabeteko iraupena izango du.

Gainera, proposatutako irtenbideak bat datoz ekonomia zirkularreko eskemetan oinarritutako nazioko eta eskualdeko estrategia eta politikekin, eta alderdi interesdun nagusiekin lankidetzan gauzatuko dira, betiere eragile anitzeko ikuspegi batetik.