• Herritarren laguntza ezinbestekoa da hedapena saihesteko, ugalketa-guneak kenduta eta ur-pilaketak saihestuta.

• 2025 urte honetan, 46 udalerritako 68 eremutan ari dira laginak hartzen: Arabako 9tan, Bizkaiko 20tan eta Gipuzkoako 17tan. Ekaineko lehen astean hasi dute zaintza, eta azaroaren hasierara arte luzatuko da.

• Espezie inbaditzaile horren kontrola laginketen bidez egiten da, eta 2013an zaintza-programa martxan jarri zenetik 70 udalerritan detektatu da.

 

Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak, NEIKER Nekazal Ikerketa eta Garapenerako Euskal Erakundearekin eta euskal udalekin batera, aurten ere prebentziorako deia egin dute, eltxo tigrearen hedapena geldiarazteko.

 

2013tik, Euskadin, espezie hori kontrolatzen da Eltxo Tigrea Detektatzeko Zaintza Programaren esparruan. Programa hori Osasun Sailak zuzentzen du, NEIKERekin eta EAEko udalekin batera, eta 70 udalerritan bere presentzia identifikatzea ahalbidetu du, batez ere biztanleria-dentsitate handieneko eremuetan eta Bizkaiko eta Gipuzkoako hiri handienetan Laginketa horretan, tranpak jartzen dira hiriguneetan eta hiri-inguruetan, arrautzak jartzen dituzten eltxo-emeak erakartzeko. Lagin horien analisiak espezie horren presentzia eta banaketa monitorizatzea ahalbidetzen du.

 

2025ean, zaintza-planak 46 udalerritako 68 laginketa-eremu hartzen ditu: Arabako 9, Bizkaiko 20 eta Gipuzkoako 17. Zaintza ekainaren lehenengo astean hasi zen eta 2025eko azaroaren 3tik 7ra bitarteko astera arte luzatuko da, eltxo tigrearen jarduera handieneko aldia barne hartzeko.

 

Herritarrentzako gomendioak

Herritarren laguntza, udal-zerbitzuen lanarekin batera, funtsezkoa da eltxo tigrearen hedapena geldiarazteko, batez ere eltxoa ugaltzea eragozteko neurriak hartuzta. Eltxoek ur pixka bat behar dute arrautzak jartzeko, eta eraginkorrena, beraz, haztegiak izan daitezkeen leku horiek ezabatzea da, etxean ura pilatzea eragotzita.

 

Ildo horretatik, honako hau gomendatzen da:

• Ur-pilaketak saihestea drainatze-eremuetan (kainu-zuloetan eta estoldetan) eta teilatu-hodietan.
• Ura etengabe egoten den lurzoru pribatu eta publikoetako zuloak estaltzea.
• Astean bi aldiz hustea ura pilatzen duten ontziak: loreontzien azpiko platerak, pitxerrak, baldeak, jostailuak, plastikozko igerilekuak, etab.
• 2 edo 3 egunez behin berritzea gure animalien edontzietako ura. Ura botatzea hustubideetan astean behin gutxienez, ur geldia saihesteko.
• Leihoetan, deposituetan, ontzietan eta beste hainbat lekutan eltxo-sareak erabiltzeak eltxoak sartzea eta arrautzak jartzea eragotz dezake.

 

Aurten, gainera, arreta berezia jarri da haztegia jartzeko aukera handiagoa duten hiriguneetan, hala nola baratzeetan eta hilerrietan, ur-pilaketa gehiago gerta baitaitezke, eta prebentzioa indartu da ingurune horietan kartel espezifikoak jarrita.

 

Gainera, herritarrek Mosquito Alert aplikazioaren bidez lagundu dezakete eltxo tigrea identifikatzen. Herritarren zientzia-plataforma horrek aukera ematen du eltxo tigrerik badagoen jakiteko, bere presentziaren berri ez zegoen lekuetan, bai eta bere banaketa eguneratzeko eta jarraipena hobetzeko ere. Helburua da eltxoa geolokalizatzea, argazki on bat atera eta aplikaziora bidaltzea: https://www.mosquitoalert.com/

 

Zer egin eltxo tigreak ziztatzen bazaitu

Eltxo beltz eta txikia da (5 mm inguru luze), eta buruan eta toraxean marra zuri bat du. Batez ere egunez ibiltzen da, eta normalean egunez heltzen du, beraz, bertako eltxoek ez bezala, gauez heltzen baitute normalean. Gainera, ohikoa da behin baino gehiagotan jarraian heltzea ere. Eltxo tigrearen helduak mingarriak izan daitezke eta erreakzio handia eragin dezakete, eta aholkatzen da, beraz, helduaren eremua urarekin eta xaboiarekin garbitzea eta hotza aplikatzea hantura geldiarazteko eta azkura arintzeko. Gainera, ez da hazka egin behar, heldua infektatu ez dadin. Erreakzioa oso bizia bada eta ondoeza edo arnasa hartzeko zailtasuna eragiten baditu, medikuarengana joan behar da.

 

Arriskuko leku batera bidaiatu duen pertsona batek, bueltatu eta hurrengo 15 egunetan, bere burua babesteko neurriak zorroztu beharko ditu eltxoen ziztadak saihesteko. Gainera, sintomak izaten hasten bada (batez ere sukarra, mina, ondoeza…), berehala kontsultatu behar du bere osasun-zentroarekin. Espezie inbaditzaile hori gai da dengea, zika eta chikungunya bezalako gaixotasunak transmititzeko, Euskadin kutsatzeko probabilitatea oso txikia da, ez da kasu autoktonorik detektatu.

 

Informazio gehiagorako Tigre eltxoa (Aedes albopictus) – Ingurumen Sanitatea – Osasun Saila – Eusko Jaurlaritza – Euskadi.eus